Object Metodlari va Yaratilishi

Object Metodlari

Doppi dasturlash tilida objectlar bilan ishlash uchun quyidagi metodlar mavjud:

1. ol(key): Belirtilgan key bo'yicha qiymatni olish. Misol uchun, object.ol("person") orqali person kalitiga mos qiymatni olishingiz mumkin.
2. joyla(key, value): Objectga yangi kalit-qiymat juftligini qo'shish yoki mavjud bo'lgan kalitni yangilash. Misol: object.joyla("age", 25) orqali yangi age kalitini qo'shish.
3. mavjudmi(key): Objectda ma'lum bir kalit mavjudligini tekshiradi. Misol: object.mavjudmi("person") orqali person kaliti mavjudmi yo'qligini bilib olish mumkin.

Object Yaratish

Doppi dasturlash tilida object yaratish va unga ma'lumot qo'shish uchun quyidagi sintaksis ishlatiladi:

yarat object := {
    person -> {
        name -> "hayotjon"
    }
};

// Objectni chiqarish
chiqar(object);

Yuqoridagi kodda object nomli object yaratilgan va person kalitiga qiymat sifatida name -> "hayotjon" qo'shilgan.

To'liq Ma'lumotni Qo'shish

Objectga turli xil ma'lumotlarni qo'shish mumkin. Masalan, arraylar, funksiyalar yoki boshqa objectlar:

yarat object := {
    array -> [1, 2, 3, 4],  // Array qo'shish
    function -> funksiya(parametrlar) {
        chiqar(parametrlar);
    },  // Funksiya qo'shish
    person -> {
        name -> "hayotjon",
        age -> 25  // Person ma'lumotiga yosh qo'shish
    },
    "address" -> "Toshkent, O'zbekiston"  // String kaliti
};

// Objectni chiqarish
chiqar(object);

Yuqoridagi kodda object nomli objectga array, funksiya, string va boshqa ma'lumotlar qo'shilgan. "address" kaliti sifatida oddiy string qo'llanilgan.

Keyni String yoki Oddiy Identifier Sifatida Qo'shish

Doppi tilida key sifatida string (masalan, "person") yoki oddiy identifier (masalan, person) ishlatish mumkin. Quyidagi misolda ikkalasi ham ishlatilgan:

yarat object := {
    person -> { name -> "hayotjon" },  // Oddiy identifier sifatida
    "address" -> "Toshkent"  // String sifatida
};

// Objectni chiqarish
chiqar(object);

Yoki obyektga element joylashning boshqa usuli ham mavjud lekin bu koproq aniq keltirilgan turlar uchun ishlaydi.

yarat obj={};
obj.person="Hayotjon";

Function Call va Array Elementini Olish

Object yaratib bo'lgach, uning metodlarini chaqirish yoki array elementlariga murojaat qilish mumkin:

yarat object := {
    array -> [1, 2, 3, 4],  // Array qo'shish
    function -> funksiya(parametrlar) {
        chiqar(parametrlar);
    },  // Funksiya qo'shish
    person -> {
        name -> "hayotjon",
        age -> 25  // Person ma'lumotiga yosh qo'shish
    },
    "address" -> "Toshkent, O'zbekiston"  // String kaliti
};

// Objectni chiqarish
chiqar(object);

// Functionni chaqirish
object.function(123);  // "123" ni chiqaradi

// Array elementini olish
chiqar(object.array[0]);  // 1-ni chiqaradi

Natija:

{
    person -> { name -> "hayotjon", age -> 25 },
    array -> [1, 2, 3, 4],
    function -> funksiya(parametrlar) { chiqar(parametrlar); },
    address -> "Toshkent, O'zbekiston"
}
123  // Funksiya chaqiruvining natijasi
1     // Arrayning birinchi elementi

Tillardagi Misollar

yarat object := {
    array -> [1, 2, 3, 4],  // Array qo'shish
    function -> funksiya(parametrlar) {
        chiqar(parametrlar);
    },  // Funksiya qo'shish
    person -> {
        name -> "hayotjon",
        age -> 25  // Person ma'lumotiga yosh qo'shish
    },
    "address" -> "Toshkent, O'zbekiston"  // String kaliti
};

// Objectni chiqarish
chiqar(object);

// Functionni chaqirish
object.function(123);  // "123" ni chiqaradi

// Array elementini olish
chiqar(object.array[0]);  // 1-ni chiqaradi

Izoh:

• object nomli objectda person, array, function, va "address" kabi kalitlar mavjud.
• object.function(123) chaqiruvi 123 ni chiqaradi.
• object.array[0] orqali arrayning birinchi elementini olamiz.